Aktualności

          • KU CZCI BOHATERÓW W SERCU DALESZYC

          • 11 listopada 2025 roku, w 107. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, ponownie wspominamy wszystkich, którzy przyczynili się do tego, że możemy żyć w wolnym kraju. Z tej okazji poczet sztandarowy Szkoły Podstawowej im. Generała Tadeusza Buka w Mójczy: Mikołaj Barański, Lena Sarnat, Zuzanna Adamczyk i Paulina Różyc pod opieką nauczycieli Moniki Kuśmierczyk i Artura Smołucha, wziął udział w gminnych obchodach tego szczególnego święta w Daleszycach.

            Uroczystości rozpoczęły się na rynku od podniesienia flagi państwowej na maszt i odegrania „Mazurka Dąbrowskiego” przez orkiestrę dętą z Daleszyc. Następnie przed pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego złożono wiązanki kwiatów ku czci Ojców Niepodległości. Centralnym punktem obchodów była Msza święta w intencji Ojczyzny odprawiona w lokalnym kościele parafialnym. Po nabożeństwie uczestnicy przemaszerowali, prowadzeni przez orkiestrę i poczty sztandarowe, na cmentarz parafialny w Daleszycach, gdzie przed pomnikiem poświęconym uczestnikom walk o wolność Polski odczytano apel poległych, złożono kwiaty i zapalono znicze.

            „Naród, który traci pamięć, przestaje być Narodem – staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium” – mówił Marszałek Józef Piłsudski. Te słowa przypominają nam, jak ważna jest troska o historię i pamięć o tych, którzy walczyli o wolność Ojczyzny. Nasi przodkowie wielokrotnie stawali wobec wyzwań, które wystawiały ich wiarę, odwagę i determinację na najwyższą próbę. Rozbiory, powstania narodowe, wojny światowe. Wszystkie te doświadczenia były dla Polaków lekcjami przetrwania i niezłomności ducha. W najtrudniejszych chwilach to właśnie patriotyzm dawał im siłę. Wyrażał się on w czynach, w poświęceniu, w zagrzewających do walki pieśniach, dziełach literackich, w opowieściach o bohaterstwie i cierpieniu za wolną Polskę.

            Dzień 11 listopada to nie tylko czas świętowania i radości, lecz także moment głębokiej refleksji nad znaczeniem wolności i odpowiedzialności za jej zachowanie. Bohaterowie minionych pokoleń, którzy oddali życie za Ojczyznę, przypominają nam, że wolność nie jest dana raz na zawsze. Wymaga ona pielęgnowania, szacunku i codziennego wysiłku w trosce o język, tradycję, kulturę i dobro wspólne. Dzisiejszy patriotyzm nie wyraża się już w walce z bronią w ręku, lecz w pracy, nauce, uczciwości i szacunku do innych. To dzięki takim postawom możemy nadal rozwijać i umacniać to, co najcenniejsze – Niepodległą Rzeczpospolitą.

          • ZAŚPIEWALIŚMY DLA NIEPODLEGŁEJ

          • Na pamiątkę wydarzeń z 11 listopada 1918 roku, już po raz 107., Polacy obchodzą Narodowe Święto Niepodległości. Ku czci Ojczyzny, która niegdyś uciemiężona, odzyskała wolność, 7 listopada 2025 roku wszyscy uczniowie oraz dyrekcja, grono pedagogiczne i pracownicy naszej szkoły o symbolicznej godzinie 11:11 zgromadzili się w sali gimnastycznej, aby wspólnie zaśpiewać cztery zwrotki „Mazurka Dąbrowskiego”. To kolejna odsłona ogólnopolskiej akcji „Szkoła do hymnu”. Nawołuje ona do optymistycznego świętowania odzyskanej niezależności, kultywowania tradycji, budowania wspólnoty oraz dzielenia się dumą z tego, że jesteśmy Polakami.

            Uroczystość rozpoczęła pani Marta Puchała – dyrektor szkoły, która w krótkim wstępie podkreśliła znaczenie wspólnego śpiewania hymnu narodowego. Zwróciła uwagę, że „Mazurek Dąbrowskiego” to nie tylko pieśń towarzysząca ważnym wydarzeniom państwowym, ale także symbol naszej tożsamości i jedności narodowej. Przez lata pełnił on funkcję łącznika między pokoleniami Polaków – przypominał o wolności, odwadze i wierze w niepodległą Ojczyznę nawet wtedy, gdy jej nie było na mapie. Dziś, w czasach pokoju, wciąż jednoczy nas we wspólnym przeżywaniu dumy z bycia Polakiem.

            Ważnym punktem obchodów 107. rocznicy odzyskania niepodległości był tradycyjnie udział w inicjatywie „Szkoła do hymnu” i wspólne zaśpiewanie czterech zwrotek „Mazurka Dąbrowskiego”. To kontynuacja akcji „Rekord dla Niepodległej”, która powstała z myślą o upamiętnieniu 100-lecia odzyskania wolności.

            Każdorazowo o symbolicznej godzinie 11:11 miliony uczniów i pedagogów w kraju i za granicą tworzą piękną, patriotyczną wspólnotę, dając dowód na to, że kochamy swoją Ojczyznę. Inicjatorem przedsięwzięcia jest Minister Edukacji Narodowej oraz Rada Dzieci i Młodzieży przy Ministrze Edukacji Narodowej.

            Przypomnijmy, że nasza szkoła dołączyła również do organizowanej przez MEN akcji „Szkoła pamięta”. Celem tej inicjatywy było zwrócenie uwagi młodych ludzi na potrzebę pielęgnowania pamięci o bohaterach naszej wolności, szczególnie tych związanych z historią naszego regionu. W ramach przedsięwzięcia uczniowie i nauczyciele odwiedzili miejsca pamięci, porządkowali groby partyzantów, zapalali znicze i wspominali osoby ważne dla naszej lokalnej społeczności.

          • MIĘDZY SŁOWEM A KOLOREM - O SPOTKANIACH W GABINECIE SPECJALISTÓW

          • „Każdy artysta zanurza pędzel w swojej duszy i maluje własną naturę na obrazach” — pisał Henry Ward Beecher. W szkolnym gabinecie specjalistów pojawiła się przestrzeń, w której można na chwilę się zatrzymać. Zatrzymać, by odetchnąć, pomyśleć, sięgnąć po pędzel i... namalować cząstkę siebie. Bo czasem trudno opowiedzieć historię słowami — łatwiej wyrazić ją kolorem, gestem, ciszą.

            Są już pierwsze uczennice, które przyszły tu nie „za karę”, lecz z ciekawości — z potrzebą rozmowy, twórczości, bycia wysłuchanym. Powoli odczarowujemy szkolny gabinet: z miejsca trudnych rozmów staje się on przestrzenią dobra, zaufania i współpracy. Bo spotkanie nie zawsze musi być za coś. Czasem wystarczy, że jest, żeby było dobrze. A najwięcej można powiedzieć właśnie między wierszami — poprzez sztukę, kolor, milczenie.

            Dziękujemy wszystkim uczniom, rodzicom i nauczycielom za zaufanie, otwartość i wspólną drogę. To dzięki Wam ta przestrzeń naprawdę żyje. Niech podsumowaniem i zachętą będą słowa Mathilde Alanic: „Sztuka jest sposobem, by powiedzieć rzeczy, których w inny sposób powiedzieć się nie da.”

            Specjaliści szkolni

          • JAK ZACHOWAĆ ZIMNĄ KREW? SZKOLENIE Z PIERWSZEJ POMOCY

          • Czy potrafimy zachować zimną krew, gdy ktoś potrzebuje pomocy? Czy wiemy, jak postąpić, gdy liczy się każda sekunda? W takich chwilach nie ma miejsca na wahanie. Właśnie wtedy liczy się wiedza i umiejętność udzielenia pierwszej pomocy. Dlatego tak ważne jest, by o tych zasadach mówić jak najczęściej i przypominać je każdemu, niezależnie od wieku.

            W czwartek, 30 października 2025 roku, uczniowie Szkoły Podstawowej w Mójczy uczestniczyli w zajęciach z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej. Szkolenie przeprowadzili przedstawiciele Ochotniczej Straży Pożarnej w Mójczy – Marta Gołąbek (pielęgniarka), Bartosz Krężołek (ratownik medyczny) oraz Konrad Kojacz. Dzięki ich profesjonalizmowi i zaangażowaniu nasi uczniowie odświeżyli i ugruntowali cenną wiedzę, która może kiedyś uratować czyjeś życie.

            Podczas spotkania strażacy tłumaczyli, jak reagować w przypadku zasłabnięcia, nagłego zatrzymania krążenia, oparzenia czy krwotoku. Uczniowie dowiedzieli się również, jak prawidłowo wezwać pomoc i jak zachować się, zanim przyjadą ratownicy. Zajęcia miały charakter praktyczny, gdyż każdy mógł spróbować swoich sił, ćwicząc na fantomach i odgrywając scenki sytuacyjne.

            Popularyzacja wśród dzieci umiejętności udzielania pierwszej pomocy to niezwykle ważny element edukacji prozdrowotnej. Im wcześniej młody człowiek zdobędzie tę wiedzę, tym większa szansa, że w przyszłości zareaguje odważnie i skutecznie, gdy ktoś będzie potrzebował pomocy. Serdecznie dziękujemy OSP Mójcza za poświęcony czas, profesjonalne przygotowanie zajęć i pasję w przekazywaniu wiedzy, która naprawdę jest na wagę... życia.

          • DBAMY O CMENTARZE, PAMIĘTAMY O BOHATERACH

          • Dzień Wszystkich Świętych, który już za kilka dni, to czas zadumy i refleksji. U progu listopada cmentarze tętnią życiem, a wśród grobów i pomników można odnaleźć miejsca szczególne – te, które uświęcone zostały krwią przelaną w imię miłości do Ojczyzny, oraz te, o których nikt już nie pamięta. Uczniowie naszej szkoły, kierując się szacunkiem wobec zmarłych i potrzebą pielęgnowania narodowych tradycji, uporządkowali miejsca zbiorowej pamięci, zapalili symboliczne znicze i oddali się chwili modlitwy. To świadectwo pamięci, wdzięczności i odpowiedzialności.

            Jak powiedział Józef Piłsudski: „Naród, który traci pamięć, przestaje być narodem – staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium". Te słowa, mimo upływu lat, brzmią niezwykle aktualnie i przypominają, że pamięć o przeszłości to nie tylko obowiązek, lecz także fundament naszej tożsamości.

            Uczniowie klas 4–8 wraz z wychowawcami: Arturem Smołuchem, Urszulą Adamską, Joanną Dziewit, Dorotą Nosek i Łukaszem Wilczkowskim udali się na Kielecki Cmentarz Partyzancki, aby oddać cześć tym, którzy przelali krew za wolność Polski. Ważnym punktem była wizyta pod Pomnikiem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej – Oddziału Partyzanckiego „Wybranieckich” oraz ich legendarnego dowódcy, Mariana Sołtysiaka „Barabasza”. Znicze zapłonęły również na Symbolicznej Mogile Polaków pomordowanych w latach 1939–1980 i na grobie Wojtka „Lwowiaka” Szczepaniaka – kuriera podziemia, członka Szarych Szeregów i żołnierza AK. Uczczono także wielu innych, często bezimiennych bohaterów, których ofiara na zawsze wpisała się w historię naszej wolności.

            Zadaniem dzieci i młodzieży jest dbać o to, by pamięć o tych, którzy odeszli, nigdy nie zgasła. Porządek na cmentarzach, zapalone znicze czy chwila ciszy to nie tylko gest tradycji, to znak, że młode pokolenie rozumie znaczenie historii i potrafi czerpać z niej wiedzę. Wizyty na cmentarzach to nie tylko lekcja wychowawcza, ale przede wszystkim lekcja historii, tożsamości i patriotyzmu oraz przypomnienie, że wolność nie jest dana raz na zawsze, a pamięć o przeszłości pozwala budować mądrzejszą przyszłość. Warto więc, zwłaszcza w tych dniach zadumy, powiedzieć z dumą: kochamy Polskę – naszą Ojczyznę i pamiętamy o tych, którzy uczynili ją wolną.

          • FILMOWE LEKCJE NA WIELKIM EKRANIE

          • W obecnym świecie film jest dziedziną sztuki, która towarzyszy dzieciom niemal od początku. Współczesne pokolenia bardzo szybko wkraczają w świat kultury masowej. Młodzi ludzie żyją teraz online, a przez ich głowy każdego dnia przechodzą setki ruchomych obrazów. Dlatego szkoła ma niezwykle ważne zadanie – pokazać, że spośród milionów propozycji warto wybierać te wartościowe i zastanowić się nad ich przesłaniem choć przez chwilę. Tak też się stało, gdy uczniowie klas 4–6 udali się na film „Skrzat. Nowy początek”, a klasy 7–8 obejrzały produkcję „LARP. Miłość, trolle i inne questy”.

            Oba filmy poprzedziły tematyczne prelekcje wprowadzające w świat ważnych problemów i emocji, z którymi mierzą się młodzi bohaterowie. W „LARP-ie” poruszony został temat tożsamości i akceptacji siebie – główny bohater musi pogodzić się z tym, kim jest, mimo niezrozumienia ze strony otoczenia. Film ukazuje także konflikty rodzinne i międzypokoleniowe, wynikające z różnic w pasjach i oczekiwaniach, oraz prześladowanie i wykluczenie w szkole, które stają się doświadczeniem wielu młodych ludzi. Ważnym wątkiem jest również przyjaźń i wspólne zainteresowania, które pozwalają odnaleźć poczucie przynależności. Fantastyka, będąca tłem filmu, ukazana została jako forma ucieczki, ale też sposób wyrażenia siebie i swoich emocji.

            Z kolei film „Skrzat. Nowy początek” skupia się na młodszej bohaterce, która staje przed wyzwaniem przeprowadzki i nowego początku w obcym miejscu. Dziewczynka uczy się wiary w siebie, wytrwałości i wierności własnym przekonaniom, mimo drwin i niezrozumienia ze strony rówieśników. W filmie ważną rolę odgrywa również przyjaźń i wsparcie, dzięki którym łatwiej przejść przez trudne chwile. Poruszone zostały też tematy wykluczenia i przemocy rówieśniczej, a także znaczenie wyobraźni i magii, które pomagają bohaterce poradzić sobie z emocjami i odnaleźć sens w trudnych doświadczeniach.

            Oba filmy, choć skierowane do różnych grup wiekowych, łączy wspólne przesłanie – zachęcają do zrozumienia samego siebie, akceptacji własnej indywidualności oraz poszukiwania płaszczyzny porozumienia w świecie rówieśniczym, który tak bardzo potrzebuje wrażliwości, empatii i wyobraźni. Była to ważna lekcja, która pokazała, że kino może być nie tylko rozrywką, lecz także źródłem refleksji i inspiracji do bycia sobą w świecie pełnym różnic.

          • NOWY SAMORZĄD ZAPRZYSIĘŻONY

          • My, członkowie Samorządu Uczniowskiego, przyrzekamy: nie zawieść zaufania koleżanek i kolegów, godnie pełnić powierzone nam funkcje, sumiennie spełniać nasze obowiązki dla dobra całej społeczności szkolnej, w swej pracy zawsze uwzględniać sugestie uczniów oraz wspierać dyrekcję, nauczycieli i wychowawców w organizowaniu życia szkolnego. Zobowiązujemy się również godnie reprezentować naszą szkołę, podtrzymywać jej piękne tradycje i postępować zawsze zgodnie z zasadami moralnymi. Ślubowanie takiej treści na sztandar Szkoły Podstawowej im. Generała Tadeusza Buka w Mójczy złożyli nowo wybrana przewodnicząca Samorządu Uczniowskiego Agata Jończyk oraz przedstawiciele wszystkich klas powołani na stanowiska przewodniczących, ich zastępców i skarbników.

            Samorząd Uczniowski to ważny organ w każdej szkole: głos uczniów, ich przedstawicielstwo i współorganizator szkolnego życia. Jego członkowie nie tylko reprezentują całą społeczność uczniowską, ale także włączają się w tworzenie przyjaznej, inspirującej atmosfery, w której każdy uczeń może czuć się częścią wspólnoty. To właśnie Samorząd Uczniowski jest łącznikiem między uczniami, nauczycielami i dyrekcją, a jego praca ma realny wpływ na codzienne funkcjonowanie szkoły.

            Uroczystości przewodniczyła Marta Puchała, dyrektor naszej szkoły, która w ciepłych słowach pogratulowała uczniom zaufania, jakim zostali obdarzeni. Podkreśliła, że pełnienie funkcji w samorządzie to nie tylko zaszczyt, ale również odpowiedzialność i szansa na realny wpływ na życie szkolnej społeczności. W swoim wystąpieniu życzyła młodym przedstawicielom uczniów owocnej współpracy, wielu ciekawych inicjatyw odpowiadających na potrzeby rówieśników, a także wytrwałości, ambicji i satysfakcji z podejmowanych działań. Zaznaczyła również, że liczy na ich kreatywność, zaangażowanie i gotowość do dialogu, które są fundamentem wspólnego budowania przyjaznej i inspirującej atmosfery w szkole. A na takiej wszystkim na zależy.

          • RUSZA PLEBISCYT EDUKACYJNE, NASZA SZKOŁA NOMINOWANA

          • „Szkoła to nie tylko budynek – to ludzie, którzy każdego dnia budują wspólnotę serc i umysłów”. Dlatego z radością i dumą informujemy, że Szkoła Podstawowa im. Generała Tadeusza Buka w Mójczy została nominowana do nagrody w kategorii „Szkoła Roku” w tegorocznej edycji Plebiscytu Edukacyjnego organizowanego przez „Echo Dnia”!

            To wyjątkowe wyróżnienie traktujemy jako dowód uznania dla całej społeczności szkolnej – uczniów, rodziców, nauczycieli i pracowników, którzy każdego dnia współtworzą naszą placówkę. To nobilitacja i motywacja do dalszej pracy, do podejmowania nowych wyzwań i jeszcze większego zaangażowania w rozwój edukacyjny i wychowawczy naszych uczniów. Bycie nominowanym do tytułu „Szkoły Roku” to sygnał, że nasze starania, inicjatywy i wspólne działania zostały zauważone i docenione. To dowód, że edukacja z sercem, pasją i wartościami ma sens i przynosi realne efekty.

            Ale to nie koniec dobrych wiadomości!

            Indywidualne nominacje w plebiscycie otrzymali również:

            Marta Puchała - w kategorii Dyrektor Roku

            Artur Smołuch – w kategorii Nauczyciel klas IV–VIII

            Łukasz Wilczkowski – w kategorii Nauczyciel klas IV–VIII

            To wyróżnienie jest wyrazem uznania za pasję, profesjonalizm i codzienny trud w pracy z dziećmi, ale także za ciepło, jakie wnoszą w szkolne życie. Ich zaangażowanie, pomysłowość i otwartość na potrzeby uczniów sprawiają, że nasza szkoła staje się miejscem, do którego każdy przychodzi z uśmiechem.

            Celem plebiscytu jest uhonorowanie nauczycieli z pasją i sercem, którzy inspirują, wspierają i potrafią zarażać entuzjazmem do nauki. Tym bardziej cieszy nas fakt, że nominacje dla naszej szkoły i nauczycieli zostały zgłoszone przez uczniów oraz ich rodziców. To najpiękniejsze podziękowanie, jakie możemy otrzymać.

            Głosowanie rozpoczęło się we wtorek, 21 października.

            Zachęcamy do wspierania naszej szkoły w walce o tytuł „Szkoły Roku” oraz do oddania głosu na naszych nauczycieli!

            Więcej informacji znajdziecie na stronie: www.echodnia.eu/swietokrzyskie/nauczyciel

          • EMOCJE SĄ JAK... KOLORY

          • Czy każdy uczeń wie, jaką rolę pełni w swojej klasie? Czy potrafi nazwać emocje, które towarzyszą mu każdego dnia w szkolnych relacjach? Uczniowie klasy 6 mieli okazję poszukać odpowiedzi na te pytania podczas zajęć prowadzonych przez pedagoga szkolnego, Ewelinę Bińczak. Celem spotkania było pokazanie, jak ważna jest rola jednostki w grupie oraz jak emocje wpływają na nasze zachowanie i relacje z innymi.

            Podczas pracy z kartami „Ja w klasie” uczniowie zastanawiali się, jak czują się w gronie swoich rówieśników – co lubią w klasie, co mogliby zmienić i jak postrzegają siebie na tle innych.

            Kolejnym etapem były „Zabawy z duchami” . To niecodzienne ćwiczenie, w którym kolorowe duchy pomogły uczniom rozpoznać i nazwać różne emocje. Dzięki temu każdy mógł dostrzec, że uczucia nie są ani dobre, ani złe, po prostu są, a ich zrozumienie to pierwszy krok do budowania dobrych relacji.

            Zajęcia przebiegały w atmosferze otwartości, refleksji i wzajemnego zrozumienia. Uczniowie nie tylko dobrze się bawili, ale też lepiej poznali siebie nawzajem i zrozumieli, jak ważne jest wsparcie w grupie. Wszak: „Emocje są jak kolory – wszystkie są potrzebne, by stworzyć pełen obraz człowieka".

            #pedagogszkolny #emocje

          • TANECZNYM KROKIEM W POCZET UCZNIÓW

          • 17 października 2025 roku na długo pozostanie w pamięci uczniów klasy pierwszej Szkoły Podstawowej im. Generała Tadeusza Buka w Mójczy. Tego dnia najmłodsi złożyli uroczyste ślubowanie, przyrzekając, że będą godnie reprezentować szkołę, sumiennie wypełniać swoje obowiązki i kierować się w codziennym życiu życzliwością oraz koleżeństwem. Był to pierwszy tak ważny moment w ich szkolnej przygodzie — symboliczny początek drogi w świat wiedzy i przyjaźni.

            Jak co roku, uroczystość miała wyjątkową oprawę, a jej rangę podkreślili swoją obecnością: Dariusz Meresiński – Burmistrz Miasta i Gminy Daleszyce, Marta Puchała - dyrektor szkoły oraz nauczyciele, rodzice i starsi uczniowie. Nad przygotowaniem pierwszoklasistów czuwała ich wychowawczyni – Karolina Opel.

            Na czas uroczystości sala gimnastyczna zamieniła się w scenę pełną barw, muzyki i emocji. Pierwszoklasiści przystąpili do rozmaitych prób, w których wykazali się znajomością zasad obowiązujących w szkole, podstaw ruchu drogowego, a także wiedzą o ojczyźnie. Towarzyszyło im przy tym wiele śmiechu i spontaniczności. Ich śpiew, recytacje i energia udowodniły, że są gotowi, by dołączyć do szkolnej społeczności.

            Najbardziej uroczystym momentem było oczywiście pasowanie na ucznia. Dyrektor Marta Puchała, w asyście burmistrza Dariusza Meresińskiego, dotknęła ramienia każdego dziecka symbolicznym „czarodziejskim ołówkiem”, wprowadzając ich w świat szkolnych obowiązków i przywilejów. Wcześniej pierwszoklasiści złożyli ślubowanie, obiecując, że będą dbać o dobre imię szkoły i sprawiać radość swoim nauczycielom i rodzicom.

            Po uroczystości na uczniów czekały pamiątkowe dyplomy, upominki oraz słodki poczęstunek przygotowany przez rodziców. Zwieńczeniem wydarzenia był... taniec pięciu eleganckich dżentelmenów w kapeluszach i okularach przeciwsłonecznych – prawdziwe „wejście smoka”! Trudno o lepszy początek wielkiej szkolnej przygody.

          • W "AKADEMII PANI MARTY"...

          • „Nauczyciel to ktoś, kto trzyma w dłoniach kredę i marzenia”. Te proste słowa belgijskiego pisarza i filozofa Phila Bosmansa trafiają w samo sedno. Bo zawód nauczyciela to coś więcej niż praca. To misja, pasja i odpowiedzialność. To sztuka dostrzegania potencjału w każdym dziecku i pomagania mu rozwijać skrzydła. 14 października to właśnie ten dzień, w którym zatrzymujemy się na chwilę, by powiedzieć wszystkim nauczycielom: dziękujemy. Tym razem trafiliśmy do... "Akademii pani Marty".

            „Witajcie w naszej bajce” – tymi słowami rozpoczęła się uroczystość przygotowana przez opiekunkę Samorządu Uczniowskiego Urszulę Adamską, podczas której uczniowie przenieśli wszystkich w świat poezji, humoru i wspomnień.

            W akademii pani Marty

            drzwi do marzeń jest bez liku,

            co na oścież są otwarte:

            w salach szkolnych, na orliku.

            Na pięterku ma swą bazę,

            tu się dokumenty tworzą,

            w których wzory z samych marzeń

            szkolne dni nam w bajkę złożą.

            Niczym w Akademii Ambrożego Kleksa, każdy z uczniów naszej szkoły przeżywa tu swoją własną, niepowtarzalną przygodę. Każdy dzień to nowa strona w księdze doświadczeń, a za każdą z nich kryje się furtka do marzeń, które tylko czekają, by je otworzyć. Wystarczy odrobina odwagi, ciekawości i wiary w siebie. A te wartości uczniowie odnajdują właśnie dzięki swoim nauczycielom.

            To oni. niczym mistrz Kleks ze swojej niezwykłej akademii, prowadzą młodych odkrywców przez świat wiedzy, pomagając im dostrzec to, co nie zawsze widać na pierwszy rzut oka. Wskazują kierunki, podpowiadają, jak zamienić trud w wyzwanie, a codzienność w przygodę. Uczą, że nauka to nie obowiązek, lecz podróż pełna magii, która zaczyna się tam, gdzie rodzi się pasja.

            Ich kunszt i pedagogiczna mądrość ujęte zostały w poetyckim słowie i pełnym wdzięku występie uczniów, który wprawił w zadumę wszystkich obecnych. Na twarzach nauczycieli pojawiły się uśmiechy i wzruszenie, bo w tej bajce każdy z nich mógł na chwilę zobaczyć siebie w oczach swoich wychowanków. To był moment, w którym wszyscy, uczniowie, nauczyciele i rodzice, poczuli, że tworzą coś wspólnego i pięknego: opowieść o miejscu, gdzie marzenia naprawdę mają swój dom.

            Zatem niech każdy nowy dzień w „Akademii pani Marty” będzie jak kolejny rozdział w wielkiej księdze przygód, pełen marzeń, uśmiechu i wiary w to, że nauka potrafi być najpiękniejszą podróżą.

          • UCZNIOWIE POSZLI DO URNY, LEKCJA DEMOKRACJI

          • Każdy głos ma znaczenie! Przekonali się o tym uczniowie Szkoły Podstawowej w Mójczy, którzy 10 października wzięli udział w szkolnych wyborach, by wyrazić poparcie dla swoich kandydatów. Wynik głosowania okazał się niezwykle wyrównany, a ostatecznie stery Samorządu Uczniowskiego przejęły dziewczęta. Nową przewodniczącą została Agata Jończyk z klasy VIII, a funkcję jej zastępczyni objęła Lena Sarnat z klasy VII. Różnica między nimi wyniosła zaledwie trzy głosy! Obu serdecznie gratulujemy i życzymy owocnej współpracy.

            Emocje towarzyszące wyborom były ogromne, a atmosfera gorąca już na długo przed dniem głosowania. Kandydaci zadbali o każdy szczegół swojej kampanii. Przygotowali plakaty, hasła wyborcze, programy działań oraz własne komitety poparcia. Całość poprzedziła emocjonująca debata, podczas której uczniowie prezentowali swoje pomysły na rozwój szkolnych inicjatyw, a następnie odpowiadali na pytania publiczności. W tegorocznych wyborach o głosy rywalizowało aż czworo kandydatów: Agata Jończyk, Maciej Dziewit i Tymoteusz Kossakowski z klasy VIII oraz Lena Sarnat z klasy VII.

            Największe poparcie zdobyła Agata Jończyk, na którą oddano 26 głosów. Drugie miejsce i stanowisko zastępczyni przewodniczącej objęła Lena Sarnat, na której konto powędrowały 23 głosy. Obu dziewczętom składamy serdeczne gratulacje i życzymy wielu inspirujących pomysłów, niegasnącego zapału oraz owocnej pracy na rzecz całej szkolnej społeczności.

            Warto zaznaczyć, że nad prawidłowym przebiegiem głosowania czuwała komisja w składzie: Zuzanna Stanek (kl. IV), Zofia Kurdziuk (kl. VI), Zuzanna Zając (kl. VII) oraz Jakub Mielecki (kl. VIII). Wybory przebiegły spokojnie i bez żadnych zastrzeżeń. Każdy uczeń miał możliwość oddania głosu w ciszy i z zachowaniem pełnej prywatności.

            Tegoroczne wybory samorządowe były dla uczniów wyjątkową lekcją demokracji, pokazującą, że każdy głos ma znaczenie, a podejmowanie decyzji – również w szkolnej społeczności – wymaga rozwagi, odpowiedzialności i odwagi. Co ciekawe, tej wyjątkowej chwili z zainteresowaniem przyglądały się także przedszkolaki. Dla najmłodszych była to doskonała okazja, by z bliska zobaczyć, jak wygląda głosowanie i czym jest wspólne decydowanie o sprawach szkoły. Kto wie – może w przyszłości to właśnie oni staną u sterów Samorządu Uczniowskiego.

          • WYRAZIĆ WŁASNĄ WYJĄTKOWOŚĆ

          • Każdy z nas jest jak barwny obraz złożony z emocji, marzeń i pasji. Jak wyrazić siebie? Jak zaprosić innych do swojego świata? Jedną z najpiękniejszych dróg jest sztuka, która łączy, inspiruje i pomaga zrozumieć siebie nawzajem. Dlatego uczniowie klasy VII uczestniczyli w wyjątkowych warsztatach tematycznych prowadzonych przez psychologa Karola Starczewskiego i pedagoga specjalnego Iwonę Równicką. W czasie zajęć młodzież tworzyła barwne kolaże, które stały się metaforą różnorodności i niepowtarzalności każdego człowieka. Warsztaty były zwieńczeniem całego tygodnia działań poświęconych przeciwdziałaniu przemocy i budowaniu pozytywnych relacji.

            „Gdyby każdy był taki sam, nikt nikomu nie byłby potrzebny” – pisał ks. Jan Twardowski w wierszu „Sprawiedliwość”. To przesłanie towarzyszyło uczniom podczas pracy, przy akompaniamencie ich ulubionej muzyki, wybranej wspólnie do tworzenia kolaży. Muzyka, podobnie jak sztuka wizualna, pomagała im wyrażać emocje i indywidualność, pokazując, że każdy ma prawo być sobą.

            Tydzień Przeciwdziałania Przemocy Rówieśniczej był nie tylko serią zajęć i warsztatów, ale przede wszystkim lekcją empatii, odwagi i współpracy. Pokazał, że edukacja emocjonalna i społeczna jest równie ważna jak nauka szkolnych przedmiotów, bo to ona buduje człowieka. Dzięki takim działaniom młodzi ludzie uczą się, że warto reagować, warto rozmawiać i warto być dobrym, dla siebie i dla innych.

          • PROFILAKTYKA PRZEDE WSZYSTKIM...

          • Wychowanie młodego człowieka to proces wymagający nie tylko wiedzy i cierpliwości, ale także wrażliwości i uważności na jego emocje, relacje i potrzeby. W świecie pełnym bodźców, presji i nowych wyzwań społecznych szczególnie ważne staje się uczenie dzieci empatii, szacunku i odwagi w mówieniu „nie” przemocy. Edukacja w tym zakresie nie może być jednorazowym działaniem — musi docierać do młodych ludzi wieloma drogami: przez rozmowę, film, teatr, sztukę i wspólne doświadczenie. Bo jest o co walczyć — przecież „czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci”.

            W pierwszym dniu szkolnego Tygodnia Przeciwdziałania Przemocy Rówieśniczej uczniowie klasy III obejrzeli film edukacyjny „POWIEDZ NIE!”, który stał się wprowadzeniem do rozmów o przemocy i jej różnych obliczach. Wspólne refleksje po seansie pozwoliła dzieciom zrozumieć, że reagowanie na przemoc, obrona słabszych i umiejętność proszenia o pomoc to nie tylko odwaga, ale także oznaka dojrzałości.

            Drugiego dnia uczniowie młodszych klas uczestniczyli w seansie filmowym „Lilly i kangurek”, który poruszył temat przyjaźni, empatii i odpowiedzialności za drugiego człowieka. Ten dzień ogłoszono "Dniem Wdzięczności i Miłych Słów". Uczniowie prezentowali krótkie scenki dramowe, pokazujące, jak można mądrze i pokojowo rozwiązywać konflikty. Rozmowy po filmie skupiły się na znaczeniu empatii i budowania relacji opartych na wzajemnym szacunku. Dzieci wspólnie oceniały zachowania bohaterów, ucząc się dostrzegać konsekwencje słów i czynów.

            Kolejny dzień poświęcono bezpieczeństwu w Internecie. Podczas zajęć z cyklu „Moja bezpieczna sieć” uczniowie oglądali i analizowali edukacyjne filmy z serii „Owce w sieci”, m.in. „Głupek” oraz „Nie tańcz z wilkami”. Dyskusje po seansach pozwoliły dzieciom lepiej zrozumieć, jak łatwo można stać się ofiarą lub sprawcą przemocy wirtualnej, i jak ważna jest odpowiedzialność w sieci.

            W ostatnim dniu trzecioklasiści pracowali w grupach nad plakatami pod hasłem „Stop przemocy – zabraniam Ci!”. Ich prace były wyrazem sprzeciwu wobec przemocy i świadectwem zrozumienia, że każdy ma wpływ na to, by szkoła była miejscem bezpiecznym i przyjaznym. Równocześnie rodzice uczniów otrzymali materiały edukacyjne – linki do artykułów „Ścieżka pomocy dla rodzica – przemoc rówieśnicza” oraz „Jak wspierać dzieci i młodzież w konstruktywnym radzeniu sobie ze złością”. Dzięki temu również oni mogli włączyć się w profilaktyczne działania i lepiej rozumieć, jak poruszać się w skomplikowanym świecie emocji swoich dzieci.

          • KANDYDACI WALCZĄ O GŁOSY, DEBATA ZWIEŃCZENIEM KAMPANII

          • Każdy nowy rok szkolny w naszej szkole rozpoczyna się od ważnego wydarzenia – wyborów do Samorządu Uczniowskiego. To tradycja, która nie tylko integruje społeczność szkolną, ale również uczy młodych ludzi odpowiedzialności, współpracy i zasad demokracji. Już w najbliższy piątek odbędą się demokratyczne wybory, podczas których uczniowie wybiorą przewodniczącego Samorządu Uczniowskiego oraz jego zastępcę. W tym roku o głosy swoich rówieśników ubiegają się: Lena Sarnat z klasy VII oraz reprezentanci klasy VIII – Maciej Dziewit, Agata Jończyk i Tymoteusz Kossakowski.

            Tym razem kampania wyborcza nabrała wyjątkowego rozmachu. Kandydaci wykazali się ogromną kreatywnością. Przygotowali plakaty wyborcze, hasła promujące ich programy, a nawet komitety poparcia. W szkole zapanowała atmosfera zdrowej rywalizacji, w której liczyły się pomysły, zaangażowanie i zdolność do współdziałania.

            Zanim jednak uczniowie powędrują do urny, odbyła się debata wyborcza, podczas której kandydaci przedstawili swoje propozycje działań i inicjatyw, które mogłyby uatrakcyjnić szkolną codzienność. Pojawiły się pomysły dotyczące organizacji akcji charytatywnych, dni tematycznych, turniejów sportowych, a także działań proekologicznych czy planów wycieczkowych.

            Śmiałkowie musieli zmierzyć się nie tylko z tremą, ale również z pytaniami od publiczności. W krzyżowym ogniu pytań wykazali się refleksem, odwagą i umiejętnością argumentacji. Każdy z nich starał się przekonać do swoich racji, a jednocześnie pokazać, że potrafi słuchać innych i współpracować.

            Debacie przyglądała się również dyrektor szkoły, Marta Puchała, która w swoim wystąpieniu podsumowała spotkanie, podkreślając znaczenie takich wydarzeń dla rozwoju społeczności uczniowskiej. Zachęcała kandydatów do pracy zespołowej, odpowiedzialnego reprezentowania szkoły i bycia przykładem dla innych. Przypominała przy tej okazji, że Samorząd Uczniowski to nie tylko przywilej, ale przede wszystkim służba. To okazja, by swoją postawą inspirować innych, jednoczyć społeczność szkolną i pokazywać, że wspólnymi siłami można osiągnąć bardzo wiele.

            Wybory do Samorządu Uczniowskiego to nie tylko wydarzenie organizacyjne, ale prawdziwa lekcja demokracji. Uczniowie uczą się w ten sposób, że każdy głos ma znaczenie, że dialog i szacunek są podstawą współżycia w grupie, a odpowiedzialne decyzje to fundament dojrzałego życia obywatelskiego.

            Wszystkim kandydatom serdecznie gratulujemy odwagi, pomysłowości i niesłabnącego zaangażowania. Niezależnie od ostatecznych wyników wyborów, każdy z nich już teraz jest zwycięzcą, bo podjął wyzwanie, które wymagało odpowiedzialności i wiary w siebie.

          • PRZYJAŹNIE JAK W NASZYM PRZEDSZKOLU

          • Ostatni tydzień w naszej placówce upłynął pod znakiem budowania relacji. Był to czas pełen serdeczności, współpracy i radości ze wspólnego bycia razem. Przez kilka dni podejmowaliśmy różnorodne aktywności, które miały na celu umacnianie więzi między dziećmi, rozwijanie empatii, wzajemnej pomocy oraz odczuwania pozytywnych emocji w grupie. Nie inaczej było w przedszkolu...

            Dzieci miały okazję przekonać się, jak wiele radości daje działanie w zespole. Dzięki wspólnej pracy powstała z klocków imponująca wieża, która sięgała niemal sufitu! Równie wiele entuzjazmu wzbudziło kolorowanie wielkiej, jesiennej ilustracji, przy której każdy mógł zostawić swój barwny ślad.

            Podczas zabaw w parach przedszkolaki uczyły się rozumienia emocji innych, rozpoznawania uczuć po mimice i gestach, a także okazywania wsparcia kolegom. Powstały również przedszkolne „Drzewko Dobrych Rad” oraz serduszka z pozytywnymi komunikatami, które stały się piękną ozdobą sali i przypomnieniem, jak ważne jest mówienie sobie miłych słów.

            Nie zabrakło również działań, które pomogły dzieciom lepiej się poznać. Powstał grupowy album przedszkolny, pełen uśmiechniętych twarzy i wspomnień, a zabawa z kłębkiem wełny symbolicznie połączyła wszystkich niewidzialną nicią przyjaźni. Oby trwała ona na dłuuugie lata...

          • PLAKATY, KTÓRE "KRZYCZĄ"...

          • Nie tylko czyny, ale i sztuka potrafi zmieniać świat. W ramach Tygodnia Dobrych Relacji i Przeciwdziałania Przemocy Rówieśniczej uczniowie podczas zajęć plastyki stworzyli prace, które poruszają i skłaniają do refleksji. Tematem ich twórczości były relacje między rówieśnikami, te dobre i te, które wymagają naprawy.

            Pod kierunkiem nauczycielki Doroty Nosek powstała wyjątkowa wystawa plakatów, która ozdobiła szkolny korytarz. Wymowne hasła, żywe kolory i sugestywne sceny nie pozwalają przejść obok nich obojętnie. „Mniej przemocy, więcej pomocy”, „Nie wyśmiewaj – wspieraj” – to tylko niektóre z przesłań, które "krzyczą" z prac naszych uczniów.

            Każdy, kto zatrzyma się przy tych plakatach, ma szansę na chwilę zastanowienia:

            Na co w relacjach międzyludzkich nie może być zgody?

            Jakie wartości warto pielęgnować?

            Jak reagować, gdy wokół dzieje się coś, co budzi niepokój?

            Sztuka ma moc – potrafi uczyć, poruszać i inspirować do zmiany. Tak właśnie było tym razem. Uczniowie, poprzez swoje prace, nie tylko wyrazili emocje, ale też dali jasny sygnał, że chcą budować świat oparty na życzliwości, wsparciu i wzajemnym szacunku.

            Niech więc nasze hasła nie będą tylko słowami z plakatów, lecz codziennym wyborem.

          • W TROSCE O NASZ "WSPÓLNY DOM"

          • Dbałość o środowisko naturalne, troska o wspólnotę oraz promowanie proekologicznych postaw i współpracy – tak w skrócie można opisać nasz udział w ogólnopolskiej akcji #SprzątamyDlaPolski. W tym roku wydarzenie stało się symbolicznym zwieńczeniem Tygodnia Dobrych Relacji i Przeciwdziałania Przemocy Rówieśniczej – dwóch idei, które wbrew pozorom mają ze sobą wiele wspólnego. Wszak dbanie o Ziemię to również wyraz szacunku wobec innych, tych, którzy dziś z nami żyją, i tych, którzy przyjdą po nas.

            Idea „sprzątania świata” narodziła się jeszcze w latach 80. XX wieku, a mimo upływu lat nie traci na aktualności. Wciąż przypomina nam, jak ważne jest odpowiedzialne podejście do środowiska, w którym żyjemy. Dlatego tak cenne jest, by wartości te kształtować już od najmłodszych lat.

            3 października 2025 roku nasi uczniowie ruszyli w teren, by dołączyć do akcji #SprzątamyDlaPolski. Hasło, które często jest powtarzane przy takich okazjach: „Chcesz zmienić oblicze świata? Zacznij od siebie” towarzyszyło nam tego dnia wyjątkowo mocno.

            Młodsi uczniowie zajęli się sprzątaniem najbliższego otoczenia szkoły: boiska, placu zabaw, przyszkolnych parkingów i terenów zielonych. Pracowali z zapałem, udowadniając, że nauka o ekologii nie kończy się na lekcjach, ale przenosi się w codzienne działania. Starsi uczniowie, pod opieką wychowawców, wyruszyli w kierunku lokalnego zalewu, zbierając odpady i dbając o czystość miejsc chętnie odwiedzanych przez mieszkańców.

            Takie inicjatywy mają ogromne znaczenie. Uczą nie tylko troski o przyrodę, ale też współpracy, empatii i odpowiedzialności za wspólne dobro. Ziemia to nasz wspólny dom i każdy z nas ma w nim swoją rolę do odegrania, a dobre relacje, tak jak czyste środowisko, zaczynają się od nas samych.

          • SŁOWO PISANE W SŁUŻBIE DOBRYM POSTAWOM

          • Czy słowo może zmieniać świat? Może! Bo słowo, kiedy jest mądre i pełne emocji, uczy wrażliwości, pomaga zrozumieć siebie i drugiego człowieka, a czasem potrafi powstrzymać przed złem. Właśnie z takiego przekonania zrodziła się tegoroczna szkolna akcja Głośnego Czytania, która tym razem została połączona z Tygodniem Profilaktyki Przemocy Rówieśniczej.

            „Książki są najcichszymi i najwierniejszymi przyjaciółmi; są najbardziej dostępnymi i najmądrzejszymi doradcami, a zarazem najbardziej cierpliwymi nauczycielami" - przekonywał Charles Eliot. Dlatego właśnie uczniowie klas IV–VIII spotkali się na szkolnym korytarzu, by wspólnie wsłuchać się w wartościowe teksty literackie poruszające tematy bliskie współczesnej młodzieży: samotność, potrzebę akceptacji, asertywność, poszukiwanie przyjaźni oraz wszelkie przejawy wykluczenia i agresji, zarówno fizycznej, jak i werbalnej.

            Spotkanie zainaugurowała pani Marta Puchała, dyrektor naszej szkoły, która podkreśliła, jak ważne są tego typu inicjatywy i jak wiele znaczą one dla kształtowania wrażliwości młodych ludzi. - Każda książka to drogowskaz, który może pomóc obrać właściwy kurs – z poszanowaniem uczuć i emocji drugiego człowieka – mówiła, zachęcając do refleksji i rozmów o wartościach.

            W trakcie spotkania zaprezentowano również książki szczególnie polecane młodym czytelnikom – poruszające, prawdziwe i bliskie ich światu. To literatura, która nie tylko bawi, ale i wychowuje, pokazując, że przemoc, niezależnie od tego, czy ma postać czynu, gestu czy słowa, nigdy nie jest rozwiązaniem, a jej skutki potrafią być przerażająco trwałe.

            Podobną przygodę z książką przeżyli uczniowie klas 0–III oraz przedszkolaki. W ich salach rozbrzmiewały pełne emocji i przygód opowiadania, z których płynął prosty, lecz ważny morał: warto być życzliwym, a nawet „zły dzień” może skończyć się dobrze, jeśli tylko damy szansę sobie i innym.

            Opowiadania autorstwa najlepszych polskich pisarzy poruszyły młodych słuchaczy i stały się punktem wyjścia do ciekawej dyskusji. Uczniowie wykazali się nie tylko znajomością tekstów, ale i dojrzałą analizą postaw bohaterów. Mamy nadzieję, że takie spotkania z literaturą będą uczyć empatii i wrażliwości, a „przeżywanie cudzego życia na kartach książek” uchroni przed błędami, które popełnili bohaterowie literaccy.

            Jak się okazało, tego dnia udało się upiec dwie pieczenie na jednym ogniu. Z jednej strony promować czytelnictwo i obcowanie ze słowem pisanym, a z drugiej realizować ważne cele profilaktyki, czyli kształtowanie postaw pełnych empatii, odpowiedzialności i wrażliwości na krzywdę innych. Bo dobra książka potrafi nie tylko wzruszyć i zachwycić, ale też uczyć, przestrzegać i chronić przed niebezpiecznymi zachowaniami – tymi, które niszczą relacje, poczucie bezpieczeństwa i wzajemny szacunek.

            Inicjatorami i organizatorami szkolnej akcji byli opiekunka biblioteki szkolnej – Dorota Nosek oraz nauczyciel języka polskiego – Łukasz Wilczkowski, którym dziękujemy za pomysł, zaangażowanie i wrażliwość na potrzeby młodych czytelników.

          • KONFERENCJA W WAŻNEJ SPRAWIE: "NOWOCZESNA PROFILAKTYKA W PRAKTYCE"

          • Jak pomóc młodym ludziom odnaleźć spokój, pewność siebie i wiarę w to, że są ważni? Jak sprawić, by szkoła, dom i środowisko rówieśnicze stały się miejscem, w którym czują się bezpiecznie i mogą się rozwijać? Właśnie wokół tych pytań toczyła się konferencja „Nowoczesna profilaktyka w praktyce – w jaki sposób skutecznie wspierać dzieci i młodzież?”, która odbyła się w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach. W trosce o dobrostan uczniów w wydarzeniu wzięła udział dyrektor naszej szkoły – Marta Puchała wraz ze szkolnymi specjalistami.

            Celem spotkania było zdobycie wiedzy i praktycznych narzędzi, które pozwalają budować siłę, odporność psychiczną i emocjonalny dobrostan młodych ludzi w czasach, gdy tak wielu z nich mierzy się z presją, lękiem i niepewnością.

            Konferencja zgromadziła nauczycieli, pedagogów, psychologów i ekspertów, którzy dzielili się doświadczeniem i refleksją nad tym, jak skutecznie wspierać młodzież w trudnych momentach. W programie znalazły się wystąpienia poświęcone budowaniu relacji, interwencji kryzysowej, mediacjom rówieśniczym oraz warsztaty dotyczące praktycznych metod wzmacniania emocjonalnego uczniów.

            Swoją wiedzą podzielili się m.in. prof. Jacek Pyżalski, prof. Marek Kaczmarzyk, Tomasz Bilicki oraz dr Robert Rejniak. Prelegenci mówili o mocy relacji, empatii i dialogu, o znaczeniu więzi w klasie i szkole, a także o tym, jak uczyć dzieci radzenia sobie z emocjami i odpowiedzialności za siebie oraz innych. Podkreślali, że skuteczna profilaktyka zaczyna się od prostych rzeczy, czyli uważnego słuchania, rozmowy i obecności dorosłych, którzy potrafią zrozumieć, a nie tylko oceniać.

            Jak przypomniał Carl Gustav Jung: „Nie możemy ukształtować dzieci na nasze podobieństwo, ale możemy pomóc im odnaleźć własną drogę”. Te słowa doskonale oddają przesłanie konferencji. Wszak nie chodzi o kontrolę, lecz o mądre towarzyszenie i wspólne tworzenie świata, w którym młodzi ludzie mogą czuć się zauważeni i wspierani.

            Wydarzenie było również doskonałą okazją do wymiany dobrych praktyk, inspiracji i nawiązywania współpracy pomiędzy szkołami i instytucjami. Bo nowoczesna profilaktyka to nie jednorazowe działanie, lecz ciągły proces, który wymaga zaangażowania wszystkich: nauczycieli, rodziców i specjalistów.

            Konferencja została zorganizowana przez: Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Szkołę Podstawową im. ks. Piotra Ściegiennego w Bilczy, program edukacyjny EduAkcja oraz Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach.